An de Kinner (original)

(Is dat för di eenfacher en mehr modern Schriefwies to lesen? Denn lees man hier.)

As ik noch so’n lütten Klebater weer, do vertel’ uns Grußmudder1 uns ümmer Geschich’n, so in de Schummerstunn’, wenn se bi’n Spinn’n ne rech mehr sehn kunn, un wenn ’t to’n Lichansteken noch ne düster nog’ weer. Denn seet se up ehr’n Lehnstohl bi’n Kachelaben, un wi Göör’n seten un huken rund bi ehr rüm un hör’n je so nip to as de Müs’. Buten joog’ de Wind mit den Snee herüm un strei’ em gegen de Ruten, awer ,wi seten je in uns’ warm Neß. In’n Aben buller dat Für, un in”t Röhr legen de brad’ten Appeln de röken ümmer so schön. Un mennimal, wenn de Geschich rech so gröli wer, denn baß dar mit’n Mal so’n ol’n Appel. Denn verfeern wi uns, un naher müß’n wi dar je öwer lachen.

Un wat weer’n dat vör schön Geschich’n, de Grußmudder uns vertell’. Vun’n Voß un Wulf vertell’ se, wo de Voß den ol’n dumm’n Wulf ümmer anföhrt hett, un vun dumm’ Hans, de ümmer vel klöker weß is as sin klooken Bröder, un vun den lütten plitschen Hans Dünk, de in de ol Koh seten hett un hett ehr all’ bang’ makt bi’n Melken. All’ so’n Geschich’n weer’n dat. Un wenn ’n Geschich ut weer, denn beeden wi ümmer: Grußmudder, nu noch een! Man to, beß Grußmudder! Man blots noch een! Awer ‘n rech lang’! Un wi höl’n je ne ehr up vun quäl’n, as bet se wa’ anfüng’. O, wo weer dat schön! Wenn ik dar so an denk, denn müch ik wul noch mal wedder Kind wesen.

Jahr’n lang hadd’ ik knapp mal wedder an de ol’n Geschich’n dacht, do wull ik min Kinner dar mal en vun vertell’n. Dat weer ’n Geschich vun’n Preester un Köster, so’n beten schruteri, de hadd’n wi as Kind ümmer so geern hörn mücht. Ik meen je rech, ik wüß ehr noch. Awer as dat Vertell’n los’ gahn schull, ja wul — do kunn ik ehr ne mehr up ‘e Reeg’ kriegen. Ik denk: Dat is doch rein to dull! So’n schön Geschicht! Awer se schall dar
wedder ran, un wenn ’t uk!

Nu güng mi dat so, as dumm’ Hans dat güng’, de den Vagel Fenus söch. Ik frög’ hier un frög’ dar, awer ne, keen Minsch kunn mi de Geschich vertell’n. Wilk kunn’n sik dat wul noch besinn’n, dat se ehr as Kind mal vertell’n hört hadd’n, awer behol’n hadd’n se dar ümmer noch weniger vun as ik.

Do krieg’ ik mal to hörn, in Griewel (Griebel) — dat is so’n lütt Dörp twischen Eutin un Neestadt, dat licht so’n beten vun de Welt af — dar schull ’n ol Fru wahn’n, de schull so’n Geschich’n weten.

Ik je hen na Griewel.

As ik bi Mudder Slör’n (Frau Schlör) köm — dat weer ‘n ol fröndli Fru hoch in de sösti’n, de hadd’ ’n leegen Foot un müß bi’n Stock gahn –, do güng mi dat meis’ so, as Saul dat güng’, de sin’n Vadder sin Eseltöten söch un fünn’ ’n Könirik. De Geschich, wo ik na söch, de wüß Mudder Slör’n uk ne. Darvör wüß se awer so veel anner schön Geschich’n — dar weer de Enn’ vun weg. Wenn ik ’n Grapen vull Speetschendalers in de Eer funn’n
hadd’, ik löw, ik hadd’ mi ne duller frei’t.

Darmit kreeg’ de Sak mit’n Mal ’n ganz anner Gesich. Nu lat den Preester un Köster man eers reisen, dach ik, de Geschich dröpps du wul süß noch woor — un ik hef ehr
richti noch upstaakt mit de Tit –, gah nu man ers bi un bring’ Mudder Slör’n ehr Geschich’n in’n Drögen. Un do heff ik mi ehr Geschich’n all’ so bi lütten vertell’n laten
un heff ehr denn ümmer upschreben.

As ik de Olsch bankerott hadd’ toletz, do denk ik: Wenn dat een ol Fru gifft, de noch so’n Gschich’n weet, denn gifft dat uk noch mehr so’n. Schaß doch mal ontli rein naasöken. Un do heff ik mi hier ümhört un dar ümhört, bün hier hen gahn un dar en gahn, un do heff ik — ja, wat meent ji wul, Kinner — do heff ik noch so vel Lüd’ drapen, de Geschich’n vertell’n kunn’n: wenn se mal all’ tohop köm’n, se güng’n gar ne all’ in de Stuw — so veel. Un Mannslüd’ jo so veel as Frunslüd’. De meiß’n weern al to Jahr’n, so in de sösti’n, söbenti’n, dre hadd’n de achzi’n al fat, wilk weer’n awer uk noch jünger. Un all’ de Geschich’n, de se wüss’n de hebbt se mi vertell’t, un ik heff ehr denn ümmer foorts dal schreben. Un up de Art heff ik so bi lütten so veel Geschich’n up’n Dutt kregen: ik kunn ju wul den ganz’n Winter wilk vertell’n, jeden Abend ’n frisch.

As ik min Geschich’n so’n beten trech stött hadd’ un hadd’ ehr ’n beten rein Tüg antrocken — min Grußmudder ehr Geschich’n, de ik mi noch besinn’n kunn, hadd’
ik wiltdes uk to Papier bröcht –, do denk ik: Ja, wat nu? Schaß ehr nu so hen legg’n? Denn hett dar wider nümm’s goot vun as du alleen. Dar kunn je ’n Book vun makt
ward’n. Dat gifft je so veel leew Kinner de so’n Geschich’n gern lesen mögt — un grot Lüd’ mennimal uk — denn kunn’n de sik dar uk je mit an frei’n.

Un do heff ik dar ’n sösti Stück vun hen na Hamborg un Kiel schickt — dar wahnt so’n Herrn de dar up hol’t, dat de Kinner good’ Böker in ’e Hänn’ kriegt –, un de hebbt dar ers mal ‘n Stücker twinti Geschich’n vun utsöcht. Un de se utsöcht hebbt, dar heff ik nu ’n hübsch Book vun maken laten, mit schön Biller in. Un nu hebbt ji dat Book to’n Wihnach’n kregen. Ji künnt wul lachen.

Seht nu man to, Kinner dat ji dat Book bald dör kriegt. Wenn ji ju goot schickt, denn gifft dat, so Gott will, to tokum Wihnach’n al wedder ‘n frisch. Denn künnt ji dar wa’ bi anfang’n.

Wihnach’n 1903 W. W.


  1. Die echt plattdeutschen Formen Grotvader und Grotmoder wurden in meiner Heimat schon vor 50 Jahren nur noch von wenigen alten Leuten gebraucht. Jetzt sind sie dort durch die unechten Formen Grußvadder und Grußmudder so gut wie ganz verdrängt. Das u ist kurz wie in Kuß.