Wullhandkrabben op de Dieken

Vun Hertha Borchert, 1936

Jo, se hebbt allerlei Lüd, in de Gangen brocht, de Wullhandkrabben1 dor buten op de Dieken. De ol Elschen, Kassen Riek sien Mudder, will dat Radio de ganze Schuld geben, dat de ol’n Tieren dor oberhaupt hinfunnen sind. Ober dat Radio kreeg bi Elschen lich Schuld. „Hebbt je jümmer un jede Tiet wat to sabbeln dorin“, sä Elschen, „hebbt je ober de Dinger al soveel protert — un snackt ’n erst von so ’n Dübelsdeert, denn steiht dat al in de Dör. Warst je veel to veel wies“, sä Elschen, „kannst di nardens mehr vör verkrupen, sittst allerwegens mit twüschen, wenn du noch so wiet afwohnst“. Jo, Elschen smet an leevsten den olen Radio op de Missen, jo, denn harrn de Minschen weller Roh un dat würr weller as freuer, meen se. „Je, keen harr freuer hier an so ’n Räubers dacht“, sä se. „Wenn se uns ok keen Fisch wegfreten könt hier op de Stücken, de Deerter wüllt je op wat anners dol, dat ’s doch gewiß. Goht am End’ noch de Swien an, dat de de Sük’ kriegt.“

Je, wenn wi ok nich wieder op Elschen heuern wüllt, ober dor weuern se eenen Dag, de Wullhandkrabben. Grod as de Astern an ’t Bleuen weuern, dor stünn eenen Obend een so ’n Gast bi August Scheel vor de Döör. Toerst würr Liese Scheel em wies. „Du leebe Tiet“, schrei se, „August!“ Un denn harr se de Dör to un den Slötel ümdreiht. „Kumm, kumm“, sä August, „den Muscheblicks will ick mi nu erstmol ’n beten neuger ankieken“. Un denn güng he langsom un breetbeenig op den Gast to. „Nanu, wat büst du denn för eenen?“ sä August un wüß’ dat Dings nich hintobringen. „Neem kummst du denn her?“ August treck sien Oogenbroen hoch. „Dübel ook“, sä he weller un klei sick achter d’ Ohr. Liese harr de Dör weller ’n beten op de Ritz open. „Wohr di, August!“ reep se. „Do mi ’n Gefallen un kumm weller rin!“

„Du Poch! Du Luuskeunig! Wat schall ick di heeten?“ sä August to den Frümm’, un denn frei’ he sick meist, dat he sien groten Krimpersteebel noch anharr. „Junge, wat bist du för ’n ekeligen Gast“, sä he un hüll den annern sien Steebelsnuut so ’n beten vor ’t Muul. „Huuch“, schrei Liese un har ehr Dör weller to. De Gast weuer in de Been kummen, ober nich grodeuut as sick dat heuert, nee, sliekig von de Siet weg, jümmer vun de Siet. „Holt stopp!“ sä August, „wat sind dat denn for Moden, dat wart je jümmer beter. Büst du nich mol ’n ölligen Gang an, du? Weest ok, wat ’n Fork is, du? Du, du Räuberhauptmann du!“ Je, August weuer sünst nich um Weuer verlegen wenn he an ’t Schimpen weuer, man för dissen Peijatz wull’ em in’ Oogenblick nich mol dat rechte Wort infallen. „Di will ick no Huus lüchen“, sä he, „du weest woll nich wat ’n Schüffel is, du! Du Woterrott! Du Pannkoken du!“

Un denn heuer Liese August op ’n mol nich mehr. No ’n lütt Tiet weuer he achterrüm dör ’n Schuppen rin ’t Huus kummen, „keen Oog krieg ick to“, sä Liese, „dat seg ick di“.

„Wat wullt du nich slopen künnen“, sä August, „de Oos hett dat Luftholen nu al vergeten. De kann uns nich mehr ober’n Süll kummen.“

Ober August Scheel sien Beseuk weuer nich alleen kummen. Un nich alleen, dat Liese Scheel nich slopen harr de Nacht, denn annem Dag würrn se gewohr, de ganze Diek weuer je al in Opregung. Söß so ‘n Brüders harrn bi Buer Riek op de Stegeis seten un harm rin’t Huus wullt. Je, dat schull nu woll so kummen, dat de Ös dör ganz Veerlannen streupen deden. Dwatsch vun de Siet keumen se de Stücken rop to schokeln, weuern op eenmol dor. Dat weuer ’n Theoter! Keen Deern weuer mehr no ’t Land to kriegen.

Schall keen een seggen, dat ’n Veerlanner Deern bang is, man vör diß Brüders kneepen se ut, all wat se kunnen. Wenn denn ok keen Astern plückt würrn, nee, dor wull keen een rin. Je, ünner de Blomen säten de Gäst, jo, weuern allerwegens rünnerjumpt. Greten Witten weuer bi ’t Kruutweden een in Korv kummen. De Lüd’ hebbt meent, Greten Witten harr ’t in ’n Kopp kregen, so hatt se jucht. Un wat Jochen Alb sien Swester is, de öllst, de de Feut nich öllig sett, de kummt vun ’n Hoff ’rin de Düns un meent, eer sitt noch ’n Kluten ünner Foot. Se will dat so ’n beten vör de Dör afsteuten, man dorbi smitt se so ’n Tier midden in de Düns rin. Dat is ’n groten Himphamp worrn. Mit de Meßfork hett Jochen dat nich foten kunnt, weuer em jümmer weller twüschen rut. De Froens sind ut ’n Huus lopen un Jochen hett dor allein to stökern hatt. Je, ’n Stück Arbeit allerwegens. „Wenn de olen Sliekers hier blievt, dat is mien Dod“, sä Liese Scheel, un ’n Barg Froens säen dat mit ehr. Jo, un wat August Scheel sien Broder is, Heinerich, de hett sick noch mit sien Fro dat Verteuern kregen. In de Zeitung stünn: „Die Wollhandkrabbe in Vierlanden“. „Süß woll, August“, sä Heinerich Scheel to sienen Broder, „die Wollhandkrabbe. Dat Du erst langen rodt hest mutt mi wunnern. Ick heff glieks an ’n Froensminsch denken muß, as dor een so scheefbeenig ober minen Hoff to schockeln keum. Ick heff ehr gliek richtig anholn. „Frollein, heff ick seggt, neem schall ’t den op dolgahn? Denn heff ick ehr ’n beten keddelt! Schuum stünn ehr vor ’t Muul. Man denn hett se mi fix kneepen un weuer mi glatt weller twüschen de Finger rut, — as ’n Froensminsch.” Junge, dat hatt Heinerich sien Fro ober dropen. Dat vergitt se em vört eerst nich weller. Oberhaupt dat August dat heuert harr noch to.

Süß Liese Scheel hatt ’n bannig lichten Slop nohbeholln. Un wenn Liese in ehren Diekgoren mutt, un dor kummt ’n lütt Poch antohuppen, ’n richtigen Veerlanner Poch, de dor in de Grobens to Huus heuert, denn steiht Liese un freit sick to em. Je, süß wull se vun ’n Poch nicks weten, gor nicks. Nu deit se, as wenn dor ober Nacht so ’n Ort Glückskäfer vun worrn is. August högt sick un denkt, wat dat mitünner wert is, wenn ’n sick op sienen eegen Krom besinnt. Jo, ’n lütt Poch bedüt forts ’n ganzen Barg, wenn so ’n ekeligen Gast dorgegen steiht.

Je, got is se dor in Veerlannen nardens ankummen, de ol häßlich Wullhandkrabb.


  1. Henwies: De Wullhandkrabben (Eriocheir sinensis) sünd an’ Anfang von de 1900er Johren na Europa koomen. De höören eegens na China to, man de sünd wull vun Minschenhand in Ballastwater vun en Schipp rinsleppt worrn. 1912 hebbt se dat Deert to’n eersten Mol funnen, in de Aller. In de 1930er Johren geev dat de eerst Massenvörkoomen, ok an de Elv.