Frogst du wat op Platt (in Sleswig-Holsteen!), denn koomt de Hochdüütschen geern dörchenanner. De Froogwöör sünd anners as op Hoch. Dat fangt an mit wo:

Wo is se denn hen?

Hier ist dat noch klor. Wo is wo, ik frog no en Steed.

Wo geiht di dat?

Hier heet dat op Hoch “wie”! Wo kann dat denn angohn? Nu je, beide Wöör heeten eegens verscheeden:

Wodennig = wo (Hoch: wie)
Woneem = wo, neem (Hoch: wo)

De sünd man blots so afkört worrn, dat blots en wo nobleven is. Dor kannst en Speel ut moken:

Wo is de Hund över de Elv koomen? Natt!

Denn hebbt wi woans:

Kannst du mi verklorn woans dat löppt?

Du kannst dat meist raaden, woans is hier dat sülvige as wodennig. Wat wi geern mokt, de Wöör as de Klunker op de Keed en achter de anner to setten:

Segg mol, woans un wodennig geiht dat blots to?

Wat is Hoch doch för’n arme Sprook! Dor gifft dat blots “wie”. Op Platt hebbt wi dree dorvun:

wodennig
woans
wosük

Un de Antwoort passt ok jümmer dorto:

Wodennig meenst du dat nu? Sodennig!

Wodennig heest du? Sodennig as de Paster mi döfft hett!

Frogt du “wofür” oder “wozu”, denn is dat op Platt meist ni blots een Woort. Dat heet, dat is een Woort, dat ward blots twei haut un denn seggt wi wo … för un wo … to:

Wo brukst du dat för?
Wo kann ik dat to bruken?

Hier is denn wedder en wo un du muttst nipp un nau tohöörn, dat dat recht verstohn ward. Dat is en Ünnerscheed, wenn du frogt warst:

Wo kann ik dat to bruken? (woför, woto)
Wo kann ik dat bruken? (wodennig)

Mit woher is dat ok so, wi seggt wo … her:

Se säen, wo hest du dat denn her, din dösige Gesicht?
(Min Gott, he kann keen Plattdüütsch mehr, un he versteiht uns nich!)

Nu ward dat besünnerlich. Woneem is op Hoch “wo”. Un wokeen is op Hoch “wer”! So as woneem to neem afkört ward, so ward ut wokeen gau en keen. Denn höörst du:

Keen is dat denn? Dat is keen vun uns! Kennst du em? Ne, neem kümmt de wull her? Dat kann keen weeten, neem de her kümmt.

Wat? Ach ja, wat kannst ok frogen. Un wenn du an’t Watt leevst, denn hest du fix en Tungenbieter:

Wat is dat, dat dat Watt hett un dat dat Watt natt mokt? Na wat wull? Dat Watt is natt vun’t Water.

Fröher säen de Lüüd noch welkeen = “welcher einer”.

Wat fehlt nu noch? Ach ja, de Tied. Frogst du no de Tied, heet dat waneer un kann as neer afkört warrn, man dat heff ik min Leevdag noch ni afkört höört.

Waneer geiht dat hüüt los?

Antwoort: Twüschen Wiehnachten un Eckernföör, wenn dat to Niejohr Ostereier gifft!

Gifft dat noch mehr? Jo, gifft dat: worüm. Dat kannst’ jümmers frogen, wenn du ni wieder kümmst. Du must blots oppassen, dat du keen Tüddelkrom as Antwoort trüch kriegst:

Worüm hett he en Boort?
Üm’t Kinn!

Worüm lachst du?
Üm de Tähn!

To allerletzt hebbt wi noch woveel. Woveel Wöör hebbt wi nu hatt? Dat kannst ni utenanner trecken, so as woto und woför. Dor is woveel veel to klook för!

Nu hebbt wi ok noch dat lütte Woort as. Veele Froogwöör ward geern ok mit dat lütte as brukt:

Se frog mi, woveel as ik dor för hebben wull
Ik keek no, waneer as dat nu los gohn schull
Vertell mi mol, wodennig as dat geiht

So, nu is dat ut mit frogen. In de lütte Platt-School kannst ok noch mol kieken, dor gifft dat ok en poor Frogen!